یادداشت روز؛ نامحبوب اما فراموش نشدنی؛ به بهانه تولد ۷۵ سالگی سرمربی سابق مانشافت!

برتی فوگتس متولد 30 دسامبر 1946 امروز 75 ساله شد. برتی فوگتس از 1986 تا 1990 به عنوان دستیار بکن‌باوئر فعالیت داشت و پس از آن تا 1998 به عنوان سرمربی هدایت آلمان را در دو یورو و دو جام جهانی عهده دار بود. او توانست آلمان را برای بار سوم در 1996 در ویبلی به قهرمانی اروپا برساند. فوگتس پس از آلمان مدتی هدایت لورکوزن، تیم ملی کویت، اسکاتلند، نیجریه را عهده دار بود.

 اما به مناسبت 75 سالگی  برتی فوگتس نگاهی کلی داریم. نخست به موفقیت بزرگ در خاک انگلیس برای فتح اروپای 96، جایی که یکی از استعدادهای پنهان او را می تواند دید: بازی خوانی

یورگن کلینزمن (کاپیتان وقت آلمان) در یورو 96 می گوید:

برتی ایده شگفت انگیزی برای اولیور بیرهوف داشت که درک آن در آن مقطع برای ما سخت بود

برای نمونه راینر بونهوف (پر افتخار ترین ملی پوش آلمان از نظر جام: دو یورو و یک جام جهانی) دستیار فوگتس می گوید: هنگامی که او می خواست در دقیقه 69 بیرهوف را به زمین بفرستند از تعجب چشمانم گرد شده بود. یک حرکت غیرمنتظره ولی موفقیت آمیز، بیرهوف 4 دقیقه بعد گل تساوی و در  وقت اضافه با گل طلایی، قهرمانی برای آلمان به دست آمد. 

برتی فوگتس پس از دو ناکامی در یورو 92 (شکست در فینال 2 بر 0 برابر دانمارک) و جام جهانی 94 (شکست در یک چهارم برابر بلغارستان 2-1) توانست قهرمانی را با آلمان جشن بگیرد بعد ها در مورد این لحظه نوشت:

آن لحظات برای من تا ابد فراموش نشدنی است و همیشه حس ویژه ای به من می بخشد

برتی فوگتس در دوران بازی خود مدافع بود، به او  Terrier گفته می شد. مدافع سمج و سرسخت، خصلتی که در دوره مربی گری او نیز دیده می شد، او هیچوقت با رسانه ها رابطه خوبی نداشت و البته نشریات آلمان نیز روی خوشی با او نداشتند و از زمانی که هدایت تیم ملی آلمان را پس از بکن‌باوئر عهده دار شد انتقادات ازش نیز آغاز گشت. یکبار فوگتس در مورد انتقادات رسانه ها اینگونه واکنش نشان داد:

اگر بتوانم روی آب راه بروم آنها خواهند گفت چون سنا بلد نیست روی آب راه می رود

البته روش فوگتس این فرصت را به منتقدان او نیز می داد. فوگتس به طور معمول همیشه با تندی با منتقدین خود روبرو می گردید. فوگتس پس از آنکه در 1998 از هدایت تیم ملی کنار رفت در صحبتی که نشانه تلخی و ناخرسندی در آن مشخص بود گفت:

به دلیل اینکه هنوز از ارزشهای انسانی در من اثری یافت می شود باید از خودم دفاع کنم

در مجموع نمی توان همه حملات به او را غیر منصفانه قلمداد کرد ولی او می توانست با متانت و آرامش بیشتری به موفقیت یا شرایط خودش اشاره کند.

کارنامه ای پر افتخار

فوگتس در مقام بازیکن موفقیت های بزرگی به دست آورده است. او در گلادباخ دهه 70 خوش درخشید. فوگتس در 1965 پس از صعود گلادباخ به بوندسلیگا با 28 هزار مارک به این تیم پیوست. 419 بازی با پیراهن گلادباخ و 5 عنوان قهرمانی، به جز قهرمانی بوندسلیگا یک قهرمانی جام حذفی و دو قهرمانی یوفا لیگ نیز در کارنامه برتی فوگتس دیده می شود. او با تیم ملی آلمان قهرمانی جهان 1974 و قهرمانی اروپا در 1972 را نیز تجربه کرده است. برتی فوگتس 96 بار برای آلمان بازی کرد.

فوگتس پس از قهرمانی 1979 با گلادباخ جمله ای جالب دارد:

به جام خوب نگاه کنید این آخرین باری خواهد بود که آن را خواهید دید

پیش بینی که البته درست بود. دوران بازی فوگتس در 1979 با گلادباخ به پایان رسید. نقش او در آلمان و گلادباخ بی بدیل بود. مدافع توانا که مهار کرایف در فینال 1974 را به خوبی انجام داد.

پس از دوره بازی در 1979 فوگتس هدایت تیم ملی جوانان آلمان را بر عهده گرفت. 11 سال این پست را دارا بود. پروژه های زیادی را در این دوره اجرا کرد و برخی از ایده هایش پس از او به کار گرفته شد. موضوعی که فوگتس از آن گلایه داشت:

من پیشنهاد ایجاد 16 مجموعه برای نسل جوان دادم که به من گفتند: پول نیست ولی اکنون آنها 300 مجموعه دارند

فوگتس پس از پایان کارش در تیم ملی در 1998 مدت بسیار کوتاهی (کمتر از یکسال) در لورکوزن سرمربی گردی کرد که موفقیت زیادی نداشت. سپس به نوعی جهانگرد شد. کویت، اسکاتلند، نیجریه و آذربایجان، علاقه فوگتس به گلف از دوره مربی گری‌اش در اسکاتلند می آید:

هر کسی در اسکاتلند مربی بوده و نتواند گلف بازی کند توانایی کافی نخواهد داشت

آخرین مسئولیت فوتبالی فوگتس به پیش از 2014 بر می گردد که یورگن کلینزمن سرمربی وقت آمریکا او را به عنوان مشاور به خدمت گرفت. پس از خروج کلینزمن برتی فوگتس نیز از آمریکا خارج شد. پس از آن دیگر فوگتس فوتبال را از طریق تماشا دنبال می کند. 

موفقیت های برتی فوگتس به عنوان بازیکن غیر قابل نادیده گرفته شدن است اما در کسوت سرمربی می توان از شکست در فینال یورو 92 یا شکست برابر بلغارستان و کرواسی دلخور بود اما می توان پیرمرد را می توان به خاطر درهم کوبیدن انگلیس در خاک خود و بردن جام قهرمانی به یاد آورد.

بر اساس مقاله کیکر با اندکی تغییر